మరణించాక కూడా జీవిద్దామిలా!

అన్న దానమే... దానాలలో కెల్లా మిన్న అన్నారు పెద్దలు. ఇప్పుడు ఆ దానాన్నే మించిపోయిన మహాదానాన్ని మనకిచ్చింది ఆధునిక వైద్యం. బతికున్నప్పుడైనా... చనిపోయాకైనా... కొన్ని అవయవాలను అవసరమైనవారికి దానం చేసే మహత్తరమైన అవకాశం అది. ఆ విధంగా ఎదుటి వారి ప్రాణాన్ని, జీవితాన్నే నిలబెట్టొచ్చు. అయితే అవయవదానంపై పూర్తి స్థాయి అవగాహన ప్రజల్లో రాలేదు. ఇప్పటికే చాలా కొద్ది మాత్రమే... చనిపోయాక తమ అవయవాలను వేరే వారికి అమర్చేందుకు ఒప్పుకుంటూ ముందుకొస్తున్నారు. అవయవదాన గొప్పతనాన్ని తెలియజేసేందుకు పలు స్వచ్ఛంద సంస్థలు అవగాహన సదస్సులు నిర్వహిస్తోంది. ఈ రోజు ఆర్గాన్ డొనేషన్ డే. దీని గురించి కొన్ని విషయాలు తెలుసుకుందాం...


బతికున్న వ్యక్తి ఏ అవయవాలు దానం చేయొచ్చు?

రక్తం, ఎముక మజ్జ, కిడ్నీ, కాలేయంలో భాగం, ఊపిరితిత్తుల్లో కొంతభాగం, పాంక్రియాస్ లో కొంతభాగం... దానం ఇవ్వొచ్చు. అయితే ఇందులో రక్తం మీ గ్రూపు వ్యక్తుల రక్తానికి సరిపోతుంది. దానిని వాడుకోవచ్చు. మిగతావన్నీ కూడా అందరికీ సెట్ అవ్వవు. దానం చేస్తున్న వారికి, రోగికి వైద్య పరీక్షలు నిర్వహించాకే... ఆ అవయవాలు సెట్ అవుతాయో అవ్వవో వైద్యులు నిర్ణయిస్తారు. ఎముక మజ్జ, కాలేయం, ఊపిరిత్తులు... వంటివి రక్త సంబంధీకులవే బాగా పనికొస్తాయి.

సహజంగా మరణించిన వ్యక్తిలో అవయవదానానికి పనికొచ్చేవి?

కళ్లు, గుండె వాల్వ్ లు, చర్మం, ఎముకలు, కార్టిలాజ్, నరాలు.

బ్రెయిన్ డెత్ అయిన వ్యక్తిలో ఉపయోగపడే అవయవాలు?

కిడ్నీలు, కాలేయం, ఊపిరితిత్తులు, పాంక్రియాస్, చిన్నపేగు, స్వర పేటిక, చేతులు, యుటెరస్, అండాలు, కళ్లు, చర్మం, ఎముకలు, కార్టిలాజ్, నరాలు, కాలి వేళ్లు, చేతి వేళ్లు, మధ్య చెవిలోని ఎముకలు

ట్రాన్స్ ప్లాంటేషన్‌కు ఎంత సమయం పడుతుంది?

ఊపిరితిత్తులు - ఆరు గంటలు
గుండె - ఆరు గంటలు
కాలేయం - 12గంటలు
పాంక్రియాస్ - 24 గంటలు
కిడ్నీ - 48 గంటలు

ఎవరు అవయవ దానం చేయచ్చు?

ఆరోగ్యంగా ఉన్న ప్రతి మనిషి అవయవాలు దానం చేయొచ్చు. క్యాన్సర్ పేషెంట్లు కూడా కార్నియాను దానం చేయచ్చు.

వందేళ్ల వయసు వరకు: కార్నియాలు, చర్మం
70 ఏళ్ల వరకు: కిడ్నీలు, కాలేయం
50 ఏళ్ల వరకు: గుండె, ఊపిరితిత్తులు


అవయవాలు అమ్మొచ్చా?

ట్రాన్స్ ప్లాంటేషన్ ఆఫ్ హ్యూమన్ ఆర్గాన్స్ యాక్ట్ ప్రకారం అవయవం కొనడం, అమ్మడం రెండూ నేరమే. జైలుకి వెళ్లాల్సి వస్తుంది.

అవయవదానం ఎందుకు చేయాలి?
మన దేశంలో కిడ్నీల వ్యాధితో బాధపడుతూ కిడ్నీ దాత కోసం ఒకటిన్నర లక్షల మంది ఎదురుచూస్తున్నారు. వారిలో కేవలం 3000 మందికి మాత్రమే కిడ్నీ దాతలు దొరుకుతున్నారు. దాదాపు 90 శాతం మంది దాతల్లేక పాడైన అవయవాల కారణంగా మరణిస్తున్నారు. అలాగే పాతిక వేల మంది కాలేయ మార్పిడి చికిత్స చేయించుకోవాల్సి ఉండగా... కేవలం 800 మందికే కాలేయ దాతలు దొరికారు. అందుకే మనలాంటి వారిని కాపాడుకునేందుకు అవయవదానం చేద్దాం. తుది శ్వాస విడిచాకే మన శరీరం నుంచి అవయవాలు సేకరిస్తారు. చనిపోయాక కూడా ఇతరుల జీవితాల్లో వెలుగులు నింపే అవకాశం అవయవదానం ఇస్తోంది. అందుకోసం బతికున్నప్పుడే ఆర్గాన్ డోనర్ కింద పేరు నమోదు చేయించుకోండి.