విగ్రహం నాభి నుంచే వచ్చే స్వేదమే అక్కడ తీర్థం!

దేశంలోని ఉన్న ఆలయాలలో కొన్ని నిర్మించినవైతే, మరికొన్ని స్వయంభువుగా వెలశాయని పురాణాల్లో తెలిపారు. ఈ స్వయంభువ విగ్రహాల రహస్యాలను వేలాది ఏళ్లుగా తెలుసుకోవడానికి ఎంతోమంది ప్రయత్నించారు. వారి ప్రయత్నాలన్నీ నిష్ఫలమయ్యాయి. వీటిని వెనుక దైవం ఉన్నాడని భావించిన భక్తులు పూజిస్తూ, తమ కోరికలను తీర్చమని వేడుకుంటున్నారు. అలాంటి అలయాల్లో ఖాద్రి నరసింహస్వామి క్షేత్రం ఒకటి. చారిత్రిక, పురాణ ప్రాముఖ్యత కలిగిన ఈ క్షేత్రంలో మూలవిరాట్టుకు అభిషేకం చేసిన తర్వాత విగ్రహం నాభి నుంచి వచ్చే స్వేదాన్నే భక్తులు తీర్థంగా స్వీకరిస్తారు. శ్రీమహావిష్ణువు దశావతారల్లో ఒకటిగా చెప్పుకునే నరసింహావతారం ఉగ్రస్వరూపం. తలభాగం సింహం, మనిషి మొండెం కలిగిన రూపంలోన నరసింహుడు దర్శనమిస్తాడు. హిరణ్యకసిపుని సంహారం కోసమే సగం మానవ, జంతు రూపంలో భూమిపై శ్రీహరి అవతరించాడు.

అటు మనిషితోగానీ, జంతువు, ఏ ఆయుధంతోనూ మరణం లేకుండా వరం పొందిన హిరణ్యకసిపుడు ఆగడాలకు అంతే లేకుండా పోయింది. విష్ణు భక్తులను హింసిస్తూ, చివరికి తనయుడు ప్రహ్లదుడిని కూడా విడిచిపెట్టలేదు. నరసింహుడి రూపంలో సాయం సమయంలో వచ్చిన శ్రీమహావిష్ణువు గుమ్మంపై కూర్చుని హిరణ్యకసిపుని తన చేతుల్లో అడ్డంగా పడుకోబెట్టుకుని గోళ్లతోనే సంహరించారు. హిరణ్యకశిప సంహారం తర్వాత కూడా స్వామి ఆగ్రహం చల్లారకపోవడంతో ఘీంకారం చేస్తూ కదిరికి రెండు కిలోమీటర్ల దూరంలోని ఓ పర్వతానికి చేరుకున్నాడు. దీన్ని గమనించి దేవతలు ప్రహ్లాదుడితో సహా ఈ పర్వతం పైకి వచ్చి స్వామిని శాంతిపజేయడానికి అనేక స్త్రోత్రాలను పఠించారు. దీంతో నరసింహుడు శాంతించాడు, దేవతలు స్త్రోత్రాలను పఠించడం వల్లే ఈ పర్వతానికి స్త్రోత్రాద్రి అని పేరు వచ్చింది.

ఖా అంటే విష్ణు పాదం, ఆద్రి అంటే పర్వతం అని అర్థం. విష్ణువు పాదం మోపిన ప్రాంతం కాబట్టే దీన్ని మొదట ఖాద్రి క్షేత్రంగా పిలిచారు. కాల క్రమంలో కదిరిగా మారిపోయింది. కాటమ అంటే అడవి, రాయుడు అంటే అధిపతి. అడవికి అధిపతి సింహం. సింహం శిరస్సు ఉన్నందునే ఖాద్రి నరసింహుడికి కాటమరాయుడు అని పేరు వచ్చింది. స్త్రోత్రాద్రిలో నివసించే చెంచులు పాడుకున్న జానపదల్లోని ఈ పాట అటు పై భక్తి తత్వమైన పాటగా ప్రాచుర్యంలోకి వచ్చింది