జీవితమంటే నేర్చుకోవడమే: సోక్రటీస్

తన ఉపన్యాసాలతో యువకుల్ని నాశనం చేస్తున్నాడనే అభియోగంతో జైల్లో పెట్టి సోక్రటీస్‌కు విషం తాగి మరణించమని శిక్ష విధించారు. అపారమైన తెలితేటలు గల సోక్రటీస్ అంటే గ్రీకు రాజ్యంలో అందరికీ గౌరవం. అతడు జైల్లో ఉన్న రోజుల్లో నిత్యం సందర్శకులతో ఆ ప్రాంగణమంతా సందడిగా ఉండేది. సోక్రటీస్ శిష్య బృందమంతా అక్కడే ఉండి గురువుగారి గురించి కన్నీరు మున్నీరుగా విలపించేవారు. కానీ ఆ తాత్వికుడు ఇదేమీ పట్టనట్లు అందర్నీ నవ్వుతూ పలకరిస్తూ వారితో కబుర్లు చెబుతుండేవాడు. దీన్నిచూసిన వారందరూ ఆశ్చర్యపోతున్నారు. మరణమంటే లక్ష్యపెట్టని ఆ గొప్ప వ్యక్తిని చూసి గర్వంగా భావిస్తున్నారు. మరణశిక్ష అమలు చేయడానికి ఇంకా రెండు గంటల సమయం ఉంది. సమయం సమీపించే కొద్దీ అభిమానుల గుండెలు వేగంగా కొట్టుకుంటున్నాయి.

అసలు సోక్రటీస్‌ అది తనకు సంబంధించిన విషయమే కానట్లు ఉన్నాడు. అందరి ముఖాల్లో ఆందోళన దిగులు, ఆయన ముఖంలో మాత్రం ఆనందం వెలుగు. కిటికీలో నుంచి తొంగి చూస్తూ కూర్చున్నాడు. బయట ఒక చెట్టు కింద బిచ్చగాడు కూచుని లైర్‌ వాద్యం వాయిస్తున్నాడు. ఆ తీగల్ని మీటుతూ పాడుతున్న పాట సోక్రటీస్‌ మనసుని తాకింది.

పరవశంగా కళ్లు మూసుకున్నాడు. చల్లటి గాలి ఆ పాటను మోసుకొచ్చి పరిమళంలా సోక్రటిస్‌ హృదయాన్ని తాకింది. ఎప్పుడూ సంతోషంగా ఉండే అతడు మరింత ఆనందపడ్డాడు. మెల్లగా కళ్లు తెరచి జైలర్‌ని పిలిచి కిటికీలో నుంచి చూపించి మీకు అభ్యంతరం లేకపోతే ఆ బిచ్చగాణ్ని తీసుకొస్తారా? అని అడిగాడు. దీనికి సరేనన్న జైలర్‌ బిచ్చగాణ్ని తీసుకొచ్చాడు.

ఆ బిచ్చగాడిని సోక్రటీస్ నీవు పాడిన పాటను నాకు నేర్పమన్నాడు. అతని దగ్గర లైర్‌ వాద్యం తీసుకుని బిచ్చగాడు పాటపాడుతుంటే దాన్ని వాయించాడు. అరగంట సాధన తర్వాత బిచ్చగాడి సాయం లేకుండానే ఆ పాట పాడి కృతజ్ఞతలు చెప్పి అతడిని పంపించేశాడు. ఈ పరిణామానికి ఆయన శిష్యులు, జైలర్‌ ఆశ్చర్యపోయారు. మరణశిక్షకు ఇంకా గంట మాత్రమే ఉంది కానీ సోక్రటీస్‌ ప్రవర్తన వాళ్లకు వింతగా అనిపించింది.

గురువుగారూ! ఇక గంటలో విషపాత్ర మీ చేతికి వస్తుంది... అది తాగి మీరు మరణిస్తారు. కానీ ఇప్పుడు మీరు లైర్‌ వాద్యం మీద ప్రాక్టీసు చేసి పాట నేర్చుకున్నారు? ఏమిటిది? అని శిష్యులు ప్రశ్నించారు. దీనికి సోక్రటీస్‌ నవ్వి జీవితమంటే నేర్చుకోవడం... మరణం గురించి ఆలోచించడం కాదు. నువ్వు, నేను అందరం ఏదో ఒక రోజు చనిపోతాం.... కానీ జీవితంలో ప్రతిక్షణం విలువైందే... తెలియంది తెలుసుకోవడంలోనే ఆనందముంది. గంట కిందటి వరకు నాకు ఆ పాట తెలీదు. ఇప్పుడు నేర్చుకున్నాను. ఇంకా నాజీవితంలో గంట సమయం ఉంది... అంటే ఇప్పటికీ నేర్చుకోవడానికి నాకు అవకాశముందని అన్నాడు.